Kancelaria

Radcy Prawnego 

Monika Ziółkowska

Blog

Zacznijmy więc od podstaw, a zatem od samej nazwy „zachowek”.

Z jakim słowem najbardziej kojarzy się ta instytucja ? Otóż, ze słowem „zachować”. I w gruncie rzeczy jest to skojarzenie prawidłowe. W tym kontekście chodzi bowiem o „zachowanie” w ręku najbliższych krewnych zmarłego po jego śmierci pewnej korzyści majątkowej kosztem spadku niezależnie od woli zmarłego.

Powstaje zatem pytanie, czy możemy kompletnie dowolnie zadysponować tym, co zgromadziliśmy za życia na wypadek naszej śmierci z całkowitym pominięciem krewnych, rodziny bądź zostawić majątek tylko niektórym krewnym lub nawet zupełnie obcym osobom z pominięciem osób nam najbliższych?

Przepisy prawa stanowią, że niestety pełnej dowolności w tym zakresie nie ma. Ustawodawca założył bowiem, że swoboda rozporządzeń na wypadek śmierci lub nawet tych za życia spadkodawcy (darowizny) musi doznawać pewnych ograniczeń z uwagi na o ochronę interesów najbliższej rodziny zmarłego.

Komu przysługuje zachowek?

• zstępnym np. dzieciom, w ich braku wnukom, a w ich braku prawnukom
• małżonkowi
• rodzicom spadkodawcy, jeśli byliby powołani do spadku z ustawy

Od kogo można się domagać zachowku?

Zachowku możemy się domagać od spadkobiercy testamentowego, ustawowego, osoby, na rzecz których spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny.

Kiedy można się domagać zachowku?

Tylko po śmierci spadkodawcy. Co do zasady na wystąpienie o zachowek mamy 5 lat od otwarcia spadku.

Jak w praktyce wygląda zachowek?

Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.

Co istotne, tytułem zachowku po śmierci spadkodawcy od osoby zobowiązanej do jego wypłaty nie otrzymuje się już żadnego składnika majątkowego, który stanowił własność spadkodawcy, natomiast przysługuje roszczenie o wypłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia lub uzupełnienia zachowku.

Jaka jest wysokość zachowku?

Ogólna zasada jest taka, że zachowek stanowi połowę wartości udziału spadkowego, jaki by przypadał uprawnionemu przy dziedziczeniu ustawowym. Nie mniej jednak, jeżeli uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo jest małoletni, wówczas zachowek wynosi dwie trzecie wartości udziału spadkowego.

W czym może pomóc radca prawny w sprawie o zachowek?

Sprawy o zachowek bywają zazwyczaj sprawami do skomplikowanymi i wielowątkowymi. Oczywiście sprawa sprawie nie równa i każda wymaga indywidualnej analizy oraz opracowania właściwej strategii.

Na początku trzeba ustalić czy mamy do czynienia z osobą uprawnioną lub zobowiązaną do wypłaty zachowku. Jest to kluczowe i wymaga profesjonalnej wiedzy często pochodzącej nie tylko z przepisów prawa, ale także w oparciu o analizę orzecznictwa sądowego.

Co wpływa na wysokość zachowku?

W dalszej kolejności pojawia się kwestia wysokości zachowku. Wpływ na nią ma kilka czynników, przykładowo osoba uprawnionego, wielkość udziału spadkowego, który przypadłby danej osobie przy dziedziczeniu ustawowym, wartość majątku spadkowego, ewentualne darowizny spadkodawcy za życia oraz inni uprawnieni do zachowku.

Z mojego doświadczenia wynika, że korzystnie jest rozpocząć temat zachowku od próby ugodowego załatwienia sprawy i taką formę w pierwszej kolejności polecam. W związku z tym, jako radca prawny prowadzę negocjacje przedprocesowe ustne lub pisemne mające na celu obronę interesów Klienta uprawnionego do zachowku bądź zobowiązanego do zapłaty zachowku.

Natomiast ostatecznym rozwiązaniem zawsze jest wniesienie sprawy do sądu w imieniu uprawnionego lub obrona pozwanego w skierowanej przeciwko niemu sprawie o zapłatę zachowku.

▬  Siedziba kancelarii  ▬

▬  Kontakt ▬

ul. Sądowa 5/1,

63-400 Ostrów Wielkopolski

📞 +48 697 585 007

📨 kontakt@kancelariaziolkowska.pl

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.