Kancelaria

Radcy Prawnego 

Monika Ziółkowska

MZ

Blog

Czy da się uniknąć zapłaty zachowku?
08 lutego 2024

Otóż tak. Istnieje na to co najmniej kilka sposobów.

W mojej praktyce zawodowej spotkałam się kilkakrotnie z pytaniami klientów o to czy są sposoby na uniknięcie zapłaty zachowku na rzecz uprawnionych osób. Odpowiedź zazwyczaj jest prosta, są na to sposoby, nie mniej jednak zazwyczaj należy o tym pomyśleć dużo, dużo wcześniej. Poniżej przedstawiam kilka sposobów jak osiągnąć taki rezultat oraz ewentualnie jak się bronić przed zapłatą, gdy zostanie już założona sprawa o zachowek.

Umowa dożywocia

Istotą tego sposobu jest to, że własność nieruchomości nie jest przenoszona bezpłatnie (tak jak ma to miejsce w przypadku umowy darowizny), tylko w zamian za dożywotnią opiekę nad przyszłym spadkodawcą (na podstawie umowy dożywocia). Zastosowanie umowy dożywocia pozwala na przeniesienie własności nieruchomości, co w rezultacie powoduje wyłączenie tej nieruchomości z majątku branego pod uwagę przy ustalaniu rozmiaru zachowku.

Wydziedziczenie

Drugim sposobem pozwalającym na uniknięcie konieczności zapłaty zachowku to wydziedziczenie. Wydziedziczyć uprawnionego do zachowku może tylko spadkodawca w sporządzonym przez siebie testamencie. W tym zakresie należy pamiętać, że aby skutecznie wydziedziczyć trzeba wyraźnie wskazać przyczynę wydziedziczenia. Nie mniej jednak warte podkreślenia jest to, że w przypadku wydziedziczenia spadkobiercy, uprawnienie to w pewnych sytuacjach przejdzie na dzieci wydziedziczonego.

Zrzeczenie się dziedziczenia

Ten sposób wymaga zgody osoby, która w przyszłości mogłaby dochodzić wypłaty zachowku. Nie mniej jednak z uwagi na mnogość stanów faktycznych, zdarza się, iż ten sposób jest wykorzystywany. Zawarcie za życia spadkodawcy umowy o zrzeczenie się dziedziczenia z przyszłym spadkobiercą powoduje, że traci on również uprawnienia do żądania zachowku. Teoretycznie można sobie wyobrazić sytuację, w której przyszyły spadkobierca zrzeka się jedynie należnego mu zachowku. W praktyce takie zrzeczenie może okazać się nieważne bowiem nie ma utartej praktyki sądowej w tym zakresie. W związku z powyższym, nie zalecam Klientom takiego rozwiązania.

Niegodność dziedziczenia

Warto pamiętać, że określone negatywne zachowania spadkobiercy wobec spadkodawcy mogą uzasadniać sądowe uznanie spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia. Jest to jednoznaczne z utratą przez taką osobę prawa do zachowku. Przyczyną może być przykładowo popełnienie przestępstwa przeciwko spadkobiercy.

Przedawnienie

Roszczenie o zachowek ulega przedawnieniu. Wówczas sposobem na to, aby nie wypłacić zachowku jest podniesienie zarzutu przedawnienia. Roszczenie o zachowek przedawnia się z upływem pięciu lat od dnia ogłoszenia testamentu.

Upływ okresu 10 lat od dnia zawarcia umowy darowizny do dnia otwarcia spadku

Jeżeli w naszym stanie faktycznym darowizna, będąca podstawą żądania zachowku, została dokonana na więcej niż 10 lat przed śmiercią spadkodawcy, nie trzeba płacić od niej zachowku. Jest jedno istotne zastrzeżenie: Na upływ tego terminu może powołać się tylko osoba niebędąca spadkobiercą.

 

  Siedziba kancelarii  

  Kontakt 

ul. Sądowa 5/1,

63-400 Ostrów Wielkopolski

📞 +48 697 585 007

📨 kontakt@kancelariaziolkowska.pl

 

 

Strona www stworzona w kreatorze WebWave.